Fıtık Nedir ve Fıtık Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
İnsan; 33-34 adet omurdan meydana gelmiştir. Bu omurlardan ilk 24 tanesi birbirleriyle omurlar arası disk denilen kıkırdakların bulunduğu eklemler aracılığıyla bağlanmışlardır. Bu omurlar üç gruba ayrılır. Bunlar 7 boyun omuru, 12 sırt omuru ve 5 bel omurudur.
Fıtık Nedir?
Bel fıtığı ve boyun fıtığı, omurganın farklı bölgelerinde bulunan disklerin dışarıya doğru çıkması veya zayıf noktalardan fırlaması sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Bu durum, disklerin çevresindeki sert doku hasar gördüğünde meydana gelir ve çevresindeki sinirlere baskı yaparak şiddetli ağrı, uyuşma, karıncalanma ve hatta kas güçsüzlüğüne neden olabilir.
Bel fıtığı, bel bölgesindeki disklerin etkilenmesi sonucu ortaya çıkar ve genellikle bel ağrısı, kalça ve bacakta ağrı, uyuşma ve karıncalanma gibi belirtilerle kendini gösterir. Boyun fıtığı ise boyun bölgesindeki disklerin etkilenmesi sonucu ortaya çıkar ve genellikle boyun ağrısı, kol, omuz ve elde ağrı, uyuşma ve karıncalanma gibi belirtilere neden olur.
Bel ve boyun fıtığının tedavisi, semptomların şiddetine, kişinin yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir.
Omurga Fıtıkları;
- Boyun Fıtığı (C1-C7 omurları arasında yer alan disklerin fıtıklaşması ile oluşur)
- Sırt Fıtığı (T1-T12 omurları arasında yer alan disklerin fıtıklaşması ile oluşur)
- Bel Fıtığı (L1-L5 omurları arasında yer alan disklerin fıtıklaşmasıyla oluşur
Fıtık Belirtileri
Fıtık; Alt sırt ve bacak ağrısının yaygın bir nedenidir. Fıtık bir diskin semptomları, donuk veya keskin ağrı, kas spazmı veya kramp, siyatik ve bacak zayıflığı veya bacak fonksiyonunda kısıtlama görülebilir . Hapşırma, öksürme veya eğilme genellikle ağrıyı arttırır.
Bunlara ek olarak aşağıdaki belirtilere neden olabilir;
- Ağrı: Fıtık olan bölgede şiddetli ağrı hissedilebilir. Ağrı, bel veya boyun bölgesinde başlayıp bacağa veya kola yayılabilir. Ağrı, özellikle uzun süre ayakta kalmak, oturmak veya yürümek gibi aktiviteler sonrasında artabilir.
- Uyuşma ve karıncalanma: Fıtık olan bölgedeki sinirlere baskı yapması nedeniyle, bacak, kalça, kol veya elde uyuşma ve karıncalanma hissi oluşabilir.
- Kas güçsüzlüğü: Fıtık olan bölgedeki sinirlerin etkilenmesi sonucu, kas güçsüzlüğü hissedilebilir. Örneğin, bel fıtığı olan bir kişinin ayak parmaklarını kaldırması veya topuklarını yere basması zorlaşabilir.
- Refleks kaybı: Fıtık olan bölgedeki sinirlerin etkilenmesi sonucu, refleks kaybı yaşanabilir. Örneğin, diz refleksi azalabilir veya kaybolabilir.
- İdrar ve bağırsak sorunları: Nadir durumlarda, fıtık olan bölgedeki sinirlere baskı yapması sonucu idrar ve bağırsak sorunları yaşanabilir. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir.
Fıtık Evreleri
Fıtık aniden veya kademeli olarak haftalar veya aylar içinde gelişebilir. Fıtık 4 aşamalı olarak görülür
1) Disk dejenerasyonu: Yaşlanma ile ilişkili kimyasal değişiklikler disklerin zayıflamasına neden olur, ancak bu fıtık sayılmaz. Bu tip hastalar merkezimizde 1 seansta sağlığına kavuşmakta
2) Protrüzyon: Diskin formu veya pozisyonu, spinal kanal ve / veya spinal sinirlere hafif bir taşma ile baskı yapmasıdır. Bu tip hastalar merkezimizde 1-3 (Kişiden Kişiye değişir) seansta sağlığına kavuşmakta
3) Ekstrüzyon (Taşmış Fıtık): Jel benzeri nukleus pulposus, lastik benzeri duvardan (annulus fibrosus) taşar ancak disk içinde kalır. Bu tip hastalar merkezimizde 1-4 (Kişiden Kişiye değişir) seansta sağlığına kavuşmakta
4) Sekestre (Patlamış Fıtık): Nucleus pulposus, annulus fibrosustan geçer ve daha sonra intervertebral diskin dışına çıkabilir. Halk arasındaki adıyla fıtık patlaması durumudur. Bu tip hastalar merkezimizde yapılan değerlendirmeler sonucunda uygun görülürse 1-4 (Kişiden Kişiye değişir) seansta sağlığına kavuşmakta.
Ameliyatsız Fıtık Tedavi Süreci
Fıtık, omurganın bir bölgesindeki disklerin hasar görmesi sonucu oluşan ve sinirlere baskı yaparak ağrı, uyuşma ve karıncalanma gibi belirtilere neden olan bir rahatsızlıktır. Fıtık tedavisi hastanın rahatsızlığın nerede olduğuna, hareket kısıtlaması olup olmadığına, ağrının şiddetine ve MR sonucuna göre belirlenir. Bu tedaviler arasında fizik tedavi, manuel terapi, manupilasyon, Graston teknikleri yer alır.
Fizik tedavi, manuel terapi, manupilasyon ve Graston teknikleri gibi yöntemlerle fıtık tedavisi mümkün olsa da, bazı durumlarda ameliyat gerekebilir. Ameliyat, fıtık rahatsızlığı olan hastaların ağrılarını azaltmak ve sinirlerdeki baskıyı ortadan kaldırmak için yapılan bir tedavi yöntemidir. Ameliyat genellikle fıtığın şiddetine ve yerine bağlı olarak değişebilir.
Fıtık tedavisinde en uygun tedavi yöntemi, hastanın sağlık durumuna, rahatsızlığın şiddetine ve yerine, yaşına ve diğer faktörlere bağlı olarak belirlenir. Fizik tedavi, manuel terapi, manupilasyon, Graston teknikleri ve ameliyat gibi tedaviler, fıtık rahatsızlığı olan hastaların ağrılarını azaltmaya ve hareket kısıtlamalarını gidermeye yardımcı olabilir. Tedavi sürecinde, doktorun verdiği önerilere uyulması ve düzenli olarak egzersiz yapılması önemlidir.
