Skolyoz Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Skolyoz, omurganın yana doğru eğrilmesi anlamına gelir. Skolyoz, omurga eğrisinin derecesine göre hafif, orta veya şiddetli olarak sınıflandırılabilir. Skolyozun nedeni genellikle bilinmemekle birlikte, bazı durumlarda genetik faktörler, kas ve sinir hastalıkları, doğuştan kalp hastalıkları gibi faktörler de skolyoz gelişimine katkıda bulunabilir.

Skolyoz Belirtileri

Skolyozun belirtileri çoğunlukla yavaş yavaş ortaya çıkar. Skolyozun en yaygın belirtisi, omurganın yanlara doğru eğilmesi nedeniyle, omuzların eşit yükseklikte olmamasıdır. Diğer belirtiler arasında:

• Belirgin bir omurga eğrisi
• Kalçaların eşit yükseklikte olmaması
• Bir bacağın diğerinden daha kısa görünmesi
• Baş ağrısı
• Sırt ve boyun ağrısı
• Solunum zorluğu

Skolyoz Teşhisi

Skolyoz, doktorunuzun fizik muayenesi sırasında tespit edilebilir. Fizik muayene sırasında, doktorunuz omurganızı inceleyecek, omuzların ve kalçaların yüksekliğini ölçecek ve sırtınızdaki herhangi bir belirgin eğriyi not edecektir. Doktorunuz ayrıca, skolyozu teşhis etmek için röntgen veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi görüntüleme testleri de isteyebilir.

Skolyoz Tedavisi

Skolyoz tedavisinde kullanılan yöntemler, eğrilik açısı ve hastanın yaşına ve genel sağlığına bağlı olarak değişebilir. Skolyoz tedavisi, aşağıdaki yöntemlerden biri veya birkaçının bir kombinasyonu ile gerçekleştirilir:

Skolyoz Tedavisinde Egzersiz

Egzersiz, omurganın etrafındaki kasların güçlendirilmesine ve omurganın daha düzgün bir şekilde oturmasına yardımcı olabilir.

Skolyoz tedavisine olumlu yönde etki eden egzersizler;

• Plank: Plank, karın ve sırt kaslarınızı güçlendirir ve omurganın stabilitesini arttırır. Bu egzersizi düzenli olarak yapmak, skolyozun neden olduğu eğrilikleri azaltmaya yardımcı olabilir.
• Köprü: Köprü, bel ve kalça kaslarınızı çalıştırır ve omurgayı düzeltmeye yardımcı olur. Bu egzersiz, omurganın eğriliklerini azaltır ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Yoga: Yoga, skolyoz tedavisinde etkili bir egzersiz yöntemidir. Yoga pozları, omurganın esnekliğini artırır ve omurganın doğal hizasına geri dönmesine yardımcı olur. Ayrıca, yoga nefes egzersizleri ile stresi azaltır ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Pilates: Pilates, karın, sırt ve kalça kaslarınızı çalıştırarak omurganın stabilitesini arttırır. Bu egzersiz, omurgayı doğal hizasına getirerek skolyozun neden olduğu eğrilikleri azaltmaya yardımcı olabilir.
• Yüzme: Yüzme, omurganın esnekliğini artırır ve omurganın doğal hizasına geri dönmesine yardımcı olur. Ayrıca, suyun direnci omurganın güçlenmesine yardımcı olur ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Skolyoz tedavisinde egzersiz, omurganın güçlendirilmesi ve esnekliğinin arttırılması için önemlidir. Ancak, egzersizlerin doğru şekilde yapılması ve bir uzman eşliğinde yapılması önemlidir. Skolyoz hastaları, egzersiz programlarına başlamadan önce mutlaka bir doktor veya fizyoterapist ile konuşmalıdır.

Skolyoz Tedavisinde Destekleyici cihazlar

Destekleyici cihazlar, omurganın daha düzgün bir şekilde oturmasına yardımcı olmak için kullanılır. Bu cihazlar, özel bir korse veya sırtlık olabilir.

Skolyoz tedavisinde kullanılan destekleyici cihazlar:

• Koruyucu Korse (Brace) Koruyucu korseler, en yaygın olarak kullanılan destekleyici cihazlardır. Skolyoz eğriliği henüz ciddi bir seviyede değilse, koruyucu korse, eğriliğin ilerlemesini önlemek için omurgayı doğru pozisyonda tutabilir. Korseler, bel ve göğüs bölgesini kapsar ve özellikle skolyozun ilerlemesi riski taşıyan genç hastalarda kullanılır.
• Postür Korsesi Postür korseleri, omurganın doğru pozisyonda tutulmasına yardımcı olan ve düzgün duruşu teşvik eden bir cihazdır. Bu cihaz, skolyoz eğriliğini düzeltmek için kullanılmaz, ancak vücut duruşunu düzeltmek ve gelecekte skolyoz gibi omurga sorunlarının oluşmasını önlemek için kullanılır.
• Sırt Destekleyici Yastık (Orthotic Pillow) Sırt destekleyici yastıklar, uyku sırasında omurganın doğru pozisyonda kalmasına yardımcı olur. Bu cihazlar, sırtın doğru pozisyonda kalmasına yardımcı olmak için başın altına ve boyun altına yerleştirilen özel şekilli yastıklardan oluşur. Bu yastıklar, omurga eğriliğinin ilerlemesini önlemek için destekleyici bir yatakla birlikte kullanılabilir.
• Egzersiz Topu (Exercise Ball) Egzersiz topları, skolyoz tedavisi sırasında omurgayı doğru pozisyonda tutmak için kullanılır. Bu cihazlar, vücudun denge ve stabilite kazanmasına yardımcı olmak için kullanılır. Egzersiz topları, farklı boyutlarda mevcuttur ve kullanıcıların boyuna göre seçilir.
• Masaj ve Yoga Matı Masaj ve yoga matları, skolyoz tedavisi sırasında omurga eğriliği nedeniyle oluşan kas ağrısını hafifletmek için kullanılır. Bu cihazlar, kasları gevşetir ve omurgayı doğru pozisyonda tutmak için vücuda destek sağlar.

Skolyoz tedavisi destekleyici cihazlar kullanılarak gerçekleştirilebilir. Bu cihazlar, omurganın doğru pozisyonda tutulmasına ve eğriliğin ilerlemesinin önlenmesine yardımcı olabilir. Ancak, her hastanın skolyoz eğriliği farklıdır ve tedavi planı bireysel olarak belirlenir. Skolyoz tedavisi için kullanılan destekleyici cihazlar, uzman hekim tarafından reçete edilmeli ve hastanın kullanımı için özel olarak tasarlanmalıdır. Ayrıca, destekleyici cihazların tek başına kullanımı yeterli olmayabilir ve diğer tedavi seçenekleriyle birlikte kullanılması gerekebilir. Bu nedenle, skolyoz teşhisi konan hastaların tedavi planını belirlemek için bir ortopedi uzmanına danışmaları önerilir.

Skolyoz Tedavisinde Cerrahi Yöntemler

Cerrahi, skolyozun şiddetli olduğu durumlarda ve diğer tedavilerin işe yaramadığı durumlarda kullanılır. Cerrahi, omurganın düzeltilmesine ve sabitlenmesine yardımcı olur.

Skolyoz tedavisinde kullanılan cerrahi yöntemler:

• Omurga Füzyonu (Spinal Fusion) Omurga füzyonu, skolyoz eğriliğini düzeltmek için en sık kullanılan cerrahi yöntemdir. Bu işlemde, omurganın eğri olan kısmı kesilir ve omurganın doğru pozisyonda kalması için metal implantlar ve kemik greftleri kullanılarak sabitlenir. Bu işlem, omurganın füzyonu ve yeni kemik oluşumuyla sonuçlanır. Omurga füzyonu, skolyoz eğriliğini düzeltir ve ağrıyı azaltabilir.
• Vertebral Gövde Büyütme (Vertebral Body Tethering) Vertebral gövde büyütme, omurga füzyonu yerine daha az invaziv bir cerrahi seçenektir. Bu işlemde, omurga eğriliğine sahip olan vertebralar arasında bir kablo kullanılarak bağlantı yapılır ve vertebral gövdelerin birbirine yaklaşması sağlanır. Bu işlem, omurganın doğru pozisyonda tutulmasına ve eğriliğin ilerlemesinin önlenmesine yardımcı olur.
• Cerrahi Olmayan Yöntemler (Non-Surgical Methods) Cerrahi müdahale, skolyoz tedavisinde son çare olarak kullanılır. Skolyozun erken evrelerinde, koruyucu korse, egzersizler ve fizyoterapi gibi cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi edilebilir. Bu yöntemler, omurganın doğru pozisyonda tutulmasına ve eğriliğin ilerlemesinin önlenmesine yardımcı olabilir.
• Minimal İnvaziv Cerrahi (Minimal Invasive Surgery) Minimal invaziv cerrahi, omurga füzyonu için kullanılan geleneksel yönteme kıyasla daha az invaziv bir cerrahi seçenektir. Bu yöntemde, küçük kesiler kullanılarak omurganın eğriliğini düzeltmek için metal implantlar ve kemik greftleri kullanılır. Bu yöntem, omurganın füzyonunu sağlayarak skolyoz eğriliğini düzeltir.

Skolyoz tedavisinde cerrahi müdahale sadece skolyozun ileri evrelerinde veya diğer tedavi yöntemleriyle yeterli sonuç alınamadığında uygulanır. Skolyoz tedavisi, erken teşhis ve tedavi ile daha başarılıdır. Skolyoz belirtileri, omurganın eğriliği, sırt ağrısı ve yorgunluk gibi şikayetlerdir. Skolyozun tedavi edilmediği durumlarda, omurganın eğriliği daha da kötüleşebilir ve kişinin solunum ve kalp fonksiyonlarını etkileyebilir. Bu nedenle, skolyozun mümkün olan en erken aşamada teşhis edilip tedavi edilmesi önemlidir.

Skolyoz omurganın yana doğru eğrilmesi ile karakterize bir durumdur. Skolyozun birçok nedeni olabilir ve tedavi yöntemleri eğrilik derecesine ve hastanın yaşına ve sağlık durumuna göre değişebilir. Skolyoz tedavisi, egzersiz, destekleyici cihazlar ve cerrahi gibi yöntemlerin bir kombinasyonu ile gerçekleştirilir. Skolyozun erken teşhisi ve tedavisi önemlidir çünkü ilerlediğinde solunum ve kalp fonksiyonlarını etkileyebilir. Bu nedenle, belirtileri fark ettiğinizde mutlaka bir doktora başvurmanız önerilir.